• hkinovasyon
• 1 Şubat 2023
• Yorum yapılmamış

Yöntem, işlem, yaklaşım, sistem ve bir yaklaşım olarak nitelendirilen Yönetim Bilim Sistemleri (YBS) ile ilgili pek çok tanım bulunmaktadır. Bir işletmede yönetim için gerekli bilgi gereksinimin düzenli bir şekilde sürekli karşılanabilmesi için gerekli olan Yönetim Bilişim Sistemleri; en genel tanımı ile bilgisayar tabanlı bilgi ve karar sistemidir.

Bu tanımın yanı sıra, en sade şekilde Yönetim Bilim Sistemlerini tanımlamakta mümkündür. Örgüt içi ve örgüt dışı çevreden aldığı ham verileri toplayarak filtreden geçiren, verileri toplayarak veri analizi gerçekleştirilir. Veri analizi sonucu anlamla bilgileri haline getiren ve yöneticilere sunan bir sistem olarak tanımlanabilmektedir.

Yönetim Bilişim Sistemleri

Yönetim Bilişim Sistemleri bir donanım düzenidir. Merkezi sistemin çevre bilimleri ile arasındaki ağ olan Yönetim Bilişim Sistemleri bir yazılım sistemi olarak da görülebilmektedir. Bir yazılım sistemi olan görüldüğü tanımlarda, Yönetim Bilişim Sistemleri, gerekli bilgileri zamanında ileterek yönetimin kararlarını destekleyen bir sistem olarak tanımlanmaktadır.

Yönetim Bilişim Sistemlerinin kapsamlarını ve amacını öğrenmek için aşağıda Yönetim Bilişim Sistemlerinin içerdiği üç ana alan belirtilmiştir.

• Yönetim: Yönetim Bilişim Sistemleri karar gereksinimlerini saptama ve bilgi sağlama özellikleri ile yönetimin karar verme sürecini desteklemektedir.
• Bilgi: İyi ve doğru kararlar alabilmek için bilgiden faydalanmanın gereksiniminden yola çıkılarak bilgi kaynaklarının belirlenmesine karar verilmiştir. Bu nedenle, bilgi kaynaklarından toplanan veriler işlenerek farklı seviyede bilgilere dönüştürülmektedir.
• Sistem: Belirli bir düzen için görevlerin gerçekleştirilmesi adına organize edilen insanların, makinelerin ve yöntemlerin tamamıdır.

Kurumsal örgütlerdeki hiyerarşiyi yok eden Yönetim Bilişim Sistemleri sayesinde hiyerarşiler üzerinden ilerleyen bilginin günümüzde, küreselleşmiş ve bir bütün haline gelmiş dünyada, plan, denetleme ve bütçelendirme gibi temel yönetimsel işlerin; çeşitli teknolojik araçlar ile iletişim kurmasını ve çalışma imkanına sahip olmasını sağlamaktadır. Yönetim Bilişim Sistemleri sayesinde pek çok kurumsal örgüt iş hayatında dijital dönüşüme adapte olabilmektedir.

Kurumsal iş hayatında dijital dönüşüme adapte olan şirketlerde bilgiyi işleyecek ve kullanacak olan yöneticiler YBS’nin temel özelliklerini öğrenmelidirler.

YBS’nin temel özellikleri aşağıdaki gibi sıralanmaktadır;

• Hem kontrol düzeyinde yapılandırılmış hem de yarı yapılandırılmış kararları desteklerler.
• Üst yönetimin planlama amaçlarına katkıda bulunurlar.
• Mevcut şirket verileri ve verilerin akışına dayanmaktadır.
• Karar verme sürecinde geçmişteki veriler ve mevcut veriler ile katkıda bulunur.
• Örgüt odaklıdır.
• Uzun bir veri analizi süreci ve tasarım süreci gerektirmektedir.
• Yöneticilerin bilgiye kolay ve zamanında ulaşmasına katkı sağlar.
• Sadece yetkililerin erişimine imkan veren sistem güvenliği sağlar.
• Yöneticilere çeşitli raporlar sunar.
• İşletmelerde Dijital Dönüşümİşletmelerde dijital dönüşüm; işletmelerin yeni bir iş modeli geliştirirken ya da bir faaliyette bulunmak için kendi sistemine uygun teknolojinin adapta edilmesidir.İşletmelerde dijital dönüşüm süreçlerinde insan faktörüne odaklanılmamaktadır. İşletmelerin dijitalleşme süreci; analog olan işletme kaynaklarının dijital bir ortama aktarılması işlemi olarak tanımlanmaktadır. Bu nedenle dijital dönüşüm sürecinde işletmelerin öncelikli olarak fiziksel bilgi taşıyıcılarını değiştirmeleri gerekmektedir. Fiziksel bilgi taşıyıcısı olan belgelerin yerine otomasyon sistemleri ile desteklenen yapılar getirildiği zaman dijitalleşme sürecine girilmiştir.Dijitalleşmenin kaynak kısmının yanı sıra, işletmelerin farklı değerler yaratmak için e-ticaret ve benzeri alanlara yatırım yaptıkları da görülmektedir. Yatırım alanlarının gelişmesi sonucu, yeni iş süreçleri ve işletme yapıları ortaya çıkmıştır. İşletmeler, dijitalleşme süreci sayesinde mevcut ürün ya da hizmetlerini dijitalleşme sürecine entegre hale getirmek için çalışmalar gerçekleştirerek iş zenginleştirmeye ve yeni iş modelleri oluşturmaya başlamışlardır.Pandemi Sürecinde Dijital Dönüşüm Çalışmaları Nasıl Etkilendi?Geleneksel olan iletişim ve etkileşim teknolojileri pandemi döneminde yeniden şekillendi. İlk olarak internetin oldukça yaygın hale gelmesi ve taşınabilen elektronik cihazların insan hayatında daha önemli bir role sahip olması ile pandemi sürecinde dijitalleşme sürecine tamamen girilmiştir.Pandemi sürecinde, işletmeler pazarlama faaliyetleri başta olmak üzere tüm faaliyetlerini yenilemeye başlamışlardır. Pandemi döneminde bir adım önde olmanın dijitalleşme ile doğru orantıya sahip olduğunun farkına varan işletmeler, diğer işletmelere oranlara sürece daha kolay adapte olmuş ve diğer işletmelere oranla daha az hasar ile toparlanma sürecine giriş yapmıştır.Şirketler, pandemi süreci ile birlikte risk yönetiminde yetkinleşmek, hatta üst düzey risk yönetimine sahip şirket yapısına yükselmek zorundalardır. Risk yönetimi; hem kurumsal, hem operasyon hem de bilgi sistemlerinin risk yönetimidir. İşletmelerin dijitalleşme sürecine daha hızlı adapte olmaları için bu yapıda öncü göstergelerin takibini yaparken bir diğer yandan koordinasyon ve karar alma mekanizmalarını hızlandırmalılardır.Bu durumda, işletmelerin gündemine mobilite, 5G, bulut bilişim, yeni nesin ERP yazılımları, veri analizi, müşteri deneyimi yönetimi otomasyonu, nesnelerin interneti ve benzeri teknolojiler hâkim olacak.ERP Yazılımları ile Kurumsal Kaynak Planlama Süreçleri Nasıl İlerler?ERP; üretim, satış, finans, insan kaynakları ve benzeri gibi pek çok modülden oluşan bir yazılım paketidir.İşletmelerin eskiden ayrı ayrı ele alınan işlevlerini birbirine bağlı bir şekilde işletme amaçları için kullanan ERP yazılımları; işlevleri işletmelerin amaçlarını gerçekleştirmek için çalışan parçalar olarak ele alır ve bu parçalardan faydalanarak işletmelerdeki her kaynağın (işgücü, makine ve benzeri) verimliliğini üst düzeye çıkarmayı amaçlar.ERP yazılımları; işletmelerin coğrafi olarak farklı konumlara sahip fabrikalarının, tedarikçi firmalarının ve dağıtım merkezlerinin kaynaklarını eş zamanlı olarak planlamaktadır. Müşteriye ait bir siparişin, hangi dağıtım merkezinden karşılanacağı ya da hangi fabrikada üretilmesi gerektiği gibi durumları planlamaktadır.Bunun yanı sıra, tüm fabrikaların malzeme ve hizmet ihtiyaçlarının karşılanmasının, fabrikaların elinde bulunan makine, iş gücü, enerji, malzeme, bilgi ve benzeri diğer üretim ve dağıtım kaynaklarının nasıl eş zamanlı ve ortak bir şekilde kullanılabileceğini planlamaktadır.İK Yazılımları ile İnsan Kaynakları Yönetimi Süreçleri Nasıl Hız Kazanır?İnsan kaynakları yazılımları; işletmelerin insan kaynakları yönetimini ve insan kaynakları süreçlerini akıllı sistemle yönetecek dijital bir çözümdür. İK yazılımının seçimi şirketin büyüklüğüne ve ihtiyaçlarına göre değişim gösterebilmektedir. Bu değişimin nedeni, her şirketin teknolojisinin ve stratejik hedeflerinin farklı olmasıdır. Bu durum da o şirketin İK yazılımına karşı taleplerinin ve beklentilerinin ne olduğunun farklılaşmasına sebep olmaktadır.İK yazılımları sayesinde İK yönetim süreçlerinde pek çok avantaj ortaya çıkmıştır. Bu avantajlar aşağıdaki gibidir;
  • Maliyet verimliliğiİK yöneticisinin evrak yükünün azalmasıGeri bildirim modülü ile işbirliğini desteklemeBulut tabanlı İK yazılımı ile bilgiye hızlı erişimGüvenli Veri Sağlama
  Kurumsal İş Yazılımları ile Veri Analizi Nasıl Yapılır?Kurumsal iş yazılımı; bireysel kullanıcılar yerine bir kuruluşun (işletmenin) ihtiyaçlarını karşılamak için kullanılan bilgisayar yazılımıdır. Kurumsal kuruluşlar; işletmeleri, okulları, ilgi alanına dayalı kullanıcı gruplarını, kulüpleri, hayır kurumlarını ve hükümetleri içermektedir. Kurumsal iş yazılım; bilgisayar tabanlı bir bilgi sisteminin ayrılmaz bir parçasıdır. Bu sistemler; iş ve yönetim raporlama görevlerini geliştirmek amacı ile bir organizasyonda pek çok işlemi gerçekleştirir. Kurumsal kaynak planlama için kurumsal iş yazılımları tarafından sağlanan hizmetler, genellikle çevrimiçi alışveriş ve çevrimiçi ödeme işlemi, etkileşimli ürün kataloğu, otomatik faturalama sistemleri, güvenlik, iş süreci yönetimi, kurumsal içerik yönetimi, BT Hizmet Yönetimi, müşteri ilişkileri yönetimi otomasyonu, kurumsal kaynak ve benzeri gibi iş odaklı araçlardır.Bu araçların yanı sıra; planlama, iş zekası, proje yönetimi, işbirliği, İK yönetimi, üretim, iş sağlığı ve güvenliği, kurumsal uygulama entegrasyonu ve kurumsal form otomasyonu alanlarında da kullanılmaktadır.İş Zekası ve Karar Destek Sistemleri Avantajları Nelerdir?İş zekası; işletmeler tarafından iş bilgilerinin veri analizi için kullanılan stratejik teknolojilerdir. BI teknolojileri; iş operasyonlarının geçmiş, güncel ve tahmine dayalı görünümlerini sağlamasının yanı sıra raporlama, çevrimiçi analitik işleme, analitik, gösterge tablosu geliştirme, veri madenciliği, süreç madenciliği ve benzeri pek çok alanda kullanılmaktadır.Karar destek sistemleri (Karar Verme Yazılımı) ; kurumsal karar verme faaliyetlerini sıralayan, destekleyen, sıralama veya alternatifler arasından seçim yapmaya dayanan bilgisayar tabanlı bir bilgi sistemidir.İş zekası teknolojilerinin ve karar destek sistemlerinin temel avantajı; yeni ve stratejik iş fırsatlarının ortaya çıkmasına, gelişmesine ve başka şekillerde de oluşum göstermesine katkı sağlayan bütün verileri işleyebilmesidir. Bu büyük verilerin kolay yorumlanmasına izin vermeyi amaçlayan teknoloji, yeni fırsatları belirlemek ve etkili bir strateji uygulayarak rekabetçi bir Pazar avantajı ile uzun vadeli istikrar sağlayabilmektedir.

Bordro Yazılımları Yönetim Aşamasında Hangi Avantajları Sağlar?

Bordro Yazılımları; genel hatları ile personel yönetimi alanında katkıda bulunan bilgisayar tabanlı bir bilgi sistemidir. Personel yönetimi için gerekli olan tüm alanlarda katkı sağlayan bordro yazılımları çalışanlar için hazırlanmış bir yazılımdır.

Personelin nüfus, maaş, eş, kazanç, nakil, tasarruf ve borç bilgilerinin tutulduğu özlük kısmı bulunduran bordro yazılımları; hesaplarda kullanılan parametreleri kullanmaktadır. İşçilerin hepsinin hesap durumuna göre gruplandırılması sayesinde hesap parametrelerinde yapılan herhangi bir değişiklikten aynı gruptaki bütün işçilerin etkilenmesini sağlayan bordro yazılımları sayesinde işçinin genel bilgilerinde değişiklik yapmaya gerek duymadan yeni parametreler kullanma imkanı sağlamaktadır.

Sektöre Özel Yazılım Çözümleri

İş hayatında dijital dönüşüme adapte olan pek çok sektör, çeşitli araçların kullanımı için çeşitli yazılımlara ihtiyaç duymaktadır. İhtiyaç dahilinde olan yazılımlarda, kendi içlerinde farklı yazılım çeşitlerine ayrılmaktadırlar.

Bu yazılım çeşitleri; işletim bilgi sistemi, uygulama yazılımlar ve programlama yazılımlar olarak üç gruba ayrılmaktadırlar.

İşletim sistemi yazılımları; bilgisayar, tablet, akıllı telefonlar ve benzeri gibi teknolojik aletlerin açıldığı andan itibaren, kapandığı zamana kadar görev yapan geniş çaplı yazılım çeşididir. Bu yazılımlar; bilgisayar, tablet ve akıllı telefonların çalışabilmesi için gerekli olan işletim sistemleridir. İşletim sistemi kullanan tüm teknolojik cihazlar açılır açılmaz devreye girer ve otomatik olarak belleğe verileri yükler.

Uygulama yazılımlar; işletim sistemi yazılımları ile uyum içerisinde bilgisayar, akıllı telefon ve tablet gibi cihazlarda çalışan, elektronik cihazlara yüklenerek çalışan programlardır. Örneğin; anti virüs programları, Office Programları, oyunlar ve benzeri gibi.

Programlama yazılımları ise işletim yazılımları ve uygulama yazılımlarının oluşturulması, oluşturulan yazılımların elektronik ve teknolojik cihazlar içerisine uyumlu bir şekilde yüklenmesi ve kullanıma hazır bir hale getirilmesi için gerekli olan yazılımlarıdır.

Sonuç olarak, her sektörde ihtiyaca göre yazılım türleri değişiklik göstermektedir. Bu nedenle işletmelerde ihtiyaç dahilinde yazılım tercihi yapılmalıdır.